خیلی از رانندگان تصور میکنند با تعویض یا تعمیر کاتالیزور، فوراً چراغ چک موتور باید خاموش شود.
اما گاهی با وجود کاتالیزور سالم و حتی نو، چراغ چک همچنان روشن میماند و خطای P0420 یا P0430 در دستگاه دیاگ دیده میشود.
در این مقاله بررسی میکنیم چرا این اتفاق میافتد و چه اقداماتی باید انجام داد تا مشکل بهصورت اصولی برطرف شود.
۱. خطای ذخیرهشده در ECU هنوز پاک نشده است
یکی از شایعترین دلایل روشن ماندن چراغ چک بعد از تعمیر، این است که کد خطا از ECU پاک نشده است.
حتی اگر مشکل فنی برطرف شده باشد، سیستم مدیریت موتور همچنان همان ارور قبلی را نگه میدارد تا زمانی که:
-
یا با دستگاه دیاگ کد خطا پاک شود،
-
یا ECU پس از چند سیکل رانندگی (معمولاً ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتر) خودش خطا را حذف کند.
راهحل: بعد از تعمیر، حتماً با دیاگ معتبر (Launch، G-scan یا Bosch) خطا را Reset یا Clear DTCs کنید.
۲. نصب نادرست سنسور اکسیژن
اگر در زمان تعمیر یا تعویض کاتالیزور، سنسورهای اکسیژن بالا و پایین بهدرستی بسته نشوند،
سیگنالهای اشتباهی به ECU ارسال میشود و سیستم فکر میکند که کاتالیزور هنوز بازده کافی ندارد.
-
سنسور بالا باید قبل از کاتالیزور (روی منیفولد) نصب شود.
-
سنسور پایین بعد از کاتالیزور قرار میگیرد.
-
سوکتها نباید جابهجا شوند.

۳. کاتالیزور تعویضشده کیفیت پایینی دارد
در بسیاری از تعمیرگاهها، برای کاهش هزینه از کاتالیزورهای بیکیفیت یا طرح فابریک استفاده میشود.
این نوع کاتالیزورها ممکن است در ظاهر سالم باشند اما نمیتوانند گازهای خروجی را بهدرستی تصفیه کنند.
نتیجه؟ سنسور پایین همان نوسانات سنسور بالایی را گزارش میدهد و ECU دوباره خطای P0420 Catalyst System Efficiency Below Threshold ثبت میکند.
راهحل: استفاده از کاتالیزور با فلزات گرانبهای اصلی (پلاتین، پالادیوم و رودیم) و تأییدیه استاندارد یورو۴ یا یورو۵.
۴. خطای نرمافزاری یا نیاز به ریست تطبیق (Adaptation Reset)
در بعضی خودروها، مخصوصاً مدلهای ECU Bosch ME7 یا Siemens،
پس از تعویض قطعهای مثل کاتالیزور یا سنسور اکسیژن، باید یادگیری تطبیقی ECU ریست شود.
در غیر این صورت ECU همچنان دادههای قبلی را نگه میدارد و عملکرد جدید را نمیپذیرد.
راهحل:
-
از طریق دیاگ وارد بخش Adaptation یا Learning Reset شوید.
-
سپس ۱۵ تا ۲۰ دقیقه رانندگی در حالت عادی انجام دهید تا ECU دوباره دادهها را جمعآوری کند.
۵. موتور هنوز مشکل احتراق یا روغنسوزی دارد
گاهی علت اصلی روشن ماندن چراغ چک، خود کاتالیزور نیست، بلکه عملکرد موتور است.
اگر موتور دچار موارد زیر باشد:
-
احتراق ناقص (Misfire)،
-
روغنسوزی،
-
نشتی انژکتور یا فشار سوخت بالا،
کاتالیزور جدید هم بهزودی آلوده میشود و دوباره خطا برمیگردد.
راهحل: پیش از نصب کاتالیزور جدید، موتور باید تست کمپرس، تست جرقه و تست نشت سوخت شود.
۶. نصب شبیهساز سنسور یا مبدلهای غیراستاندارد
برخی تعمیرکاران برای خاموش کردن چراغ چک، از شبیهساز سنسور اکسیژن (Simulator) یا مبدلهای تقلبی استفاده میکنند.
این کار شاید موقتاً خطا را پنهان کند، اما در طولانیمدت باعث آسیب به ECU و سیستم سوخت میشود.
ضمن اینکه در تست آلایندگی، خودرو مردود خواهد شد.
| علت | توضیح | راهحل پیشنهادی |
|---|---|---|
| خطا پاک نشده | کد DTC هنوز ذخیره است | پاککردن با دیاگ |
| سنسور اشتباه نصب شده | سیگنال خطا میدهد | بررسی محل نصب |
| کاتالیزور بیکیفیت | بازده ناکافی دارد | استفاده از نوع استاندارد |
| نرمافزار ECU | تطبیق بهروز نیست | Reset Adaptation |
| موتور ناسالم | احتراق ناقص یا روغنسوزی | بررسی فنی کامل |
اگر بعد از تعمیر یا تعویض کاتالیزور هنوز چراغ چک خاموش نمیشود،
لزومی ندارد فوراً قطعه را تعویض کنید.
در بیشتر موارد، با پاک کردن خطا، ریست ECU یا بررسی سنسور اکسیژن مشکل برطرف میشود.
اما اگر چراغ چک بعد از چند روز دوباره برگشت،
به احتمال زیاد کاتالیزور جدید کیفیت کافی ندارد یا موتور نیاز به سرویس دارد.
در مرکز تعمیر کاتالیزور با دستگاههای دیاگ حرفهای و آنالیز دقیق سنسور اکسیژن،
دلیل واقعی روشن ماندن چراغ چک مشخص میشود و در صورت نیاز، عملیات احیا و تنظیم دقیق ECU انجام میگردد.
برای مشاوره یا تست رایگان خطای P0420 همین حالا تماس بگیرید.
