کاتالیزور یکی از قطعات حیاتی در سیستم اگزوز خودرو است که وظیفهی آن تبدیل گازهای سمی به بخار آب و گازهای بیضرر است.
اما نکتهای که کمتر به آن توجه میشود این است که کیفیت روغن موتور هم نقش مستقیمی در سلامت و طول عمر کاتالیزور دارد.
بسیاری از خرابیهای زودهنگام کاتالیزور، نه به خاطر بنزین یا احتراق ناقص، بلکه به دلیل سوختن روغن یا استفاده از روغنهای نامرغوب اتفاق میافتد.
در ادامه دقیقتر بررسی میکنیم چرا این موضوع مهم است.
رابطه بین روغن موتور و کاتالیزور
در یک موتور سالم، روغن وظیفهی روانکاری و کاهش اصطکاک بین قطعات را دارد.
اما وقتی روغن بیکیفیت یا نامناسب استفاده شود، دو اتفاق خطرناک میافتد:
-
روغن زودتر میسوزد و وارد محفظه احتراق میشود.
-
دود آبی و ذرات فلزی حاصل از سوختن روغن، وارد مسیر اگزوز و کاتالیزور میشوند.
کاتالیزور طوری طراحی شده که فقط گازهای سبک را فیلتر کند، نه دوده و روغن سوخته!
به همین دلیل، ورود روغن به سیستم اگزوز به مرور باعث گرفتگی و سوختن سلولهای داخلی کاتالیزور میشود.

تأثیر مستقیم کیفیت روغن بر عمر کاتالیزور
| مورد | روغن بیکیفیت | روغن استاندارد و باکیفیت |
|---|---|---|
| میزان تبخیر در دمای بالا | زیاد | بسیار کم |
| تشکیل دوده و خاکستر | بالا | حداقل |
| رسوب روی سوپاپ و اگزوز | زیاد | بسیار کم |
| تأثیر بر کاتالیزور | گرفتگی سریع، کاهش راندمان | عملکرد پایدار و طول عمر بالا |
روغنهای بیکیفیت معمولاً دارای گوگرد، فسفر و زینک (ZDDP) در مقادیر بالا هستند.
این مواد هنگام سوختن، بخاراتی تولید میکنند که سطح داخلی کاتالیزور را میپوشانند و غیرفعال میکنند.
نشانههای خرابی کاتالیزور به دلیل روغن بیکیفیت
اگر روغن موتور شما استاندارد نباشد یا به موقع تعویض نشود، معمولاً نشانههای زیر ظاهر میشوند:
-
خروج دود آبی از اگزوز
-
بوی تند روغن سوخته در هنگام رانندگی
-
افت محسوس قدرت موتور
-
افزایش دمای بیش از حد کاتالیزور
-
روشن شدن چراغ چک با خطای P0420 یا P0430
در این حالت، حتی اگر بنزین سوپر بزنید، کاتالیزور کارایی خودش را از دست میدهد.

چه روغنی برای سلامت کاتالیزور مناسبتر است؟
برای حفظ عملکرد کاتالیزور، همیشه از روغنهایی با استاندارد API SN، SP یا ACEA C3 استفاده کنید.
این روغنها دارای ویژگیهای زیر هستند:
-
کمخاکستر (Low SAPS)
-
ضد تبخیر در دمای بالا
-
سازگار با موتورهای یورو ۴ و یورو ۵
-
مناسب برای خودروهای دارای کاتالیزور سهراهه (TWC)
برندهای معتبر مانند Total، Shell، Mobil 1، Castrol یا Liqui Moly محصولات مخصوص خودروهای دارای کاتالیزور تولید میکنند.
تأثیر روشن بودن چراغ چک بر سلامت کاتالیزور خودرو
۵ نکته طلایی برای جلوگیری از آسیب به کاتالیزور
-
تعویض منظم روغن موتور طبق کیلومتر توصیهشده (معمولاً هر ۷ تا ۱۰ هزار کیلومتر).
-
استفاده از فیلتر روغن باکیفیت و اصلی.
-
بررسی نشتی روغن از واشر سوپاپ یا رینگ پیستون.
-
عدم استفاده از افزودنیهای متفرقه در روغن (مثل مکملهای غیرمجاز).
-
در صورت مشاهده دود آبی، سریعاً تست دیاگ و فشار کمپرس انجام دهید.
-
روغن موتور بیکیفیت یکی از اصلیترین عوامل پنهان در خرابی کاتالیزور است.
-
انتخاب روغن استاندارد، از تشکیل دوده، خاکستر و گرفتگی سلولهای کاتالیزور جلوگیری میکند.
-
در خودروهای توربوشارژ یا یورو ۵، استفاده از روغن مخصوص “Low SAPS” حیاتی است.
اگر خودروی شما اخیراً دود آبی میدهد یا چراغ چک موتور روشن شده،
احتمال دارد کاتالیزور دچار گرفتگی بر اثر سوختن روغن شده باشد.
پیشنهاد ویژه برای دارندگان خودروهای یورو ۴ و ۵
در مرکز تخصصی تعمیر کاتالیزور ، خدمات زیر با دستگاههای پیشرفته انجام میشود:
🔹 تست و عیبیابی دیاگ حرفهای
🔹 احیای کاتالیزور با سیستم اولتراسونیک
🔹 بررسی نشتی روغن و تنظیم کامل ECU
📱 برای مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید.
